KTNT- Tết nguyên đán đang đến cận kề, những mặt hàng tiêu dùng cuối năm
có chiều hướng tăng. Bên cạnh đó, hàng nhập lậu, hàng giả, hàng nhái
cũng tăng theo. Chất lượng các mặt hàng này rất kém, ảnh hưởng đến các
doanh nghiệp và sức khỏe người tiêu dùng.
Tết nguyên đán đang đến gần, nhu cầu của nhiều mặt hàng tiêu dùng trong nước tăng cao và tình trạng nhập lậu, bị làm giả, làm nhái trở nên phức tạp. Mặt hàng nhập lậu và bị làm giả dịp cuối năm thường là các mặt hàng tiêu dùng phục vụ Tết như: bánh mứt kẹo, rượu bia nước giải khát, nước mắm, mỳ chính,..; đồ điện tử điện dân dụng các loại, vải, quần áo may sẵn, thuốc lá, pháo, mỹ phẩm các loại, phân bón, gia cầm.
Tết nguyên đán đang đến gần, nhu cầu của nhiều mặt hàng tiêu dùng trong nước tăng cao và tình trạng nhập lậu, bị làm giả, làm nhái trở nên phức tạp. Mặt hàng nhập lậu và bị làm giả dịp cuối năm thường là các mặt hàng tiêu dùng phục vụ Tết như: bánh mứt kẹo, rượu bia nước giải khát, nước mắm, mỳ chính,..; đồ điện tử điện dân dụng các loại, vải, quần áo may sẵn, thuốc lá, pháo, mỹ phẩm các loại, phân bón, gia cầm.
Phó cục trưởng Cục QLTT (Bộ Công thương) Đỗ Thanh Lam.
Trao đổi với phóng viên Kinh tế nông thôn xung quang vấn đề chống buôn lậu, hàng giả, hàng nhái cuối năm, Phó Cục trưởng, Cục Quản lý thị trường (Bộ Công thương), ông Đỗ Thanh Lam cho biết:
Phóng viên: Thưa ông, tình trạng nhập lậu và làm hàng nhái nhiều sẽ ảnh hưởng như thế nào đến các doanh nghiệp sản xuất mặt hàng đó?
* Ông Đỗ Thanh Lam: Tình trạng nhập lậu hàng hóa làm cho tiêu thụ sản phẩm của các doanh nghiệp làm ăn chân chính bị ảnh hưởng, gặp khó khăn, thị phần của doanh nghiệp giảm, khả năng cạnh tranh thấp. Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, với nền kinh tế có độ mở lớn, các doanh nghiệp và hàng hoá Việt Nam không thể tận dụng hết cơ hội mang lại từ việc mở cửa thị trường. Môi trường cạnh tranh không bình đẳng, không lành mạnh vì buôn lậu, sản xuất hàng giả gâybất lợi cho các doanh nghiệp chân chính, các nhà đầu tư nước ngoài thiếu tin cậy vào môi trường kinh doanh của nước ta, không khuyến khích đầu tư dài hạn, phát triển nguồn lực và kích thích sự sáng tạo.
Doanh nghiệp có sản phẩm bị làm giả, làm nhái sẽ gặp khó khăn khi tiếp cận và phát triển thị trường. Vấn đề lo ngại nhất của các doanh nghiệp là mất uy tín đối với người tiêu dùng, dẫn đến mất thị trường. Doanh nghiệp bị thiệt hại về doanh thu do hàng giả, hàng nhái gây ra. Công nghệ, bí quyết và lợi thế kinh doanh cũng bị nạn hàng giả, hàng nhái lạm dụng, ăn cắp. Ngoài ra các doanh nghiệp này còn phải bỏ ra các chi phí đáng kể cho việc đấu tranh ngăn chặn hàng giả.
PV: Chất lượng của các mặt hàng nhái như thế nào? Nó có ảnh hưởng gì tới người tiêu dùng?
* Ông Đỗ Thanh Lam: Do sản xuất bất hợp pháp, lén lút nên chất lượng thường không bảo đảm, đặc biệt là các mặt hàng tiêu dùng còn nguy cơ chứa độc tố, chất cấm, dư lượng hóa chất vượt mức cho phép,... ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.
Gây thiệt hại cho người tiêu dùng, họ bỏ tiền ra mua hàng thật, chất lượng tốt nhưng lại mua phải hàng giả, kém chất lượng, đặc biệt là đối với trẻ em, ví dụ như các vụ sữa nhiễm khuẩn, ngộ độc thực phẩm, gần nhất là vụ ngộ độc rượu gây chết 6 người tại Quảng Ninh... Những chất gây hại trong thực phẩm thường khó phát hiện, do đó hầu hết người tiêu dùng đều bị động trong việc phòng tránh các nguy cơ từ việc sử dụng thực phẩm
PV: Tình trạng nhập lậu và làm hàng nhái ngày càng nhiều thủ đoạn tinh vi nhằm qua mặt cơ quan chức năng, ông có thể đưa ra một số ví dụ?. Các thủ đoạn tinh vi đó gây khó khăn gì cho công tác kiểm tra?
* Ông Đỗ Thanh Lam: Đối với hàng nhập lậu, Phương thức, thủ đoạn của các đối tượng là sử dụng nhiều loại phương tiện, đặc biệt là xe khách chất lượng cao; xe biển số xanh; chia nhỏ, xé lẻ hàng hoá; chia quãng đường vận chuyển thành nhiều cung đoạn; quay vòng hoá đơn để vận chuyển, hợp thức hàng lậu. Ngoài ra, các đối tượng còn sử dụng cả hình thức vận chuyển, bày bán xen lẫn hàng cấm, hàng nhập lậu tại các địa bàn giáp ranh, tại các tuyến giao thông liên huyện, liên tỉnh khiến công tác kiểm tra, kiểm soát gặp nhiều khó khăn. Đối với mặt hàng thuốc lá nhập lậu từ các tỉnh biên giới Tây Nam, các đối tượng thường vận chuyển số lượng dưới 1.500 gói/lần để nếu bị bắt giữ chỉ bị xử lý hành chính. Đặc biệt, nguy hiểm hơn chúng lôi kéo người dân không am hiểu pháp luật tiếp tay, cản trở lực lượng chức năng nhằm cướp lại hàng hóa bị bắt giữ.
Phương thức hoạt động của đối tượng làm ăn phi pháp ngày càng tinh vi; mặc dù Chính phủ đã có nhiều chủ trương, chính sách, biện pháp hạn chế buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng giả và gian lận thương mại nhưng nhiều đối tượng vẫn không từ bất cứ thủ đoạn nào, kể cả chống đối quyết liệt khi bị bắt giữ hàng hóa.
Địa hình khu vực biên giới phức tạp, công tác kiểm tra, kiểm soát gặp nhiều khó khăn trong khi các đối tượng thường xuyên thay đổi phương thức, thủ đoạn đối phó. khi bị bắt thì vận động người dân cướp lại; thuê những người có hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn để vận chuyển, không thể cưỡng chế và khó xử phạt.
PV: Các phương án chống buôn lậu, hàng nhái cuối năm được Cục Quản lý thị trường triển khai như thế nào?
* Ông Đỗ Thanh Lam: Hiện nay Bộ Công Thương và Cục Quản lý thị trường đã chỉ đạo lực lượng Quản lý thị trường các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tập trung thực hiện các nhiệm vụ sau:
1. Quán triệt đầy đủ các nội dung chỉ đạo của Chính phủ về chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.
2. Làm tốt công tác dự báo, nắm chắc diễn biến tình hình thị trường, giá cả hàng hóa, nhất là các hàng hóa thiết yếu phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân, làm rõ phương thức, thủ đoạn, rút ra quy luật hoạt động của đối tượng, để đề ra phương án đối phó kịp thời với các tình huống xấu có thể diễn ra.
3. Tổ chức kiểm tra, kiểm soát có trọng tâm, trọng điểm, tăng cường chống buôn lậu, hàng giả, gian lận thương mại cuối năm 2013 và Tết Nguyên đán Giáp Ngọ 2014, trong đó tập trung và các mặt hàng trọng điểm như pháo các loại; đồ chơ trẻ em kích động bạo lực; rượu, thuốc lá ngoại, bia, nước giải khát, bánh mứt kẹo; thực phẩm; nông sản, hoa quả, thủy sản, gia súc, gia cầm,...; phân bón, thuốc bảo vệ thực vật; mũ bảo hiểm; quần áo may sẵn; đồ gia dụng. Các hành vi vi phạm phải xử lý triệt để theo đúng quy định của pháp luật.
4. Ngoài việc phối hợp trong công tác kiểm tra, kiểm soát, cần phối hợp với cơ quan chức năng, hiệp hội, ngành hàng đưa ra các cảnh báo, khuyến cáo đến người tiêu dùng đối với các sản phẩm hàng nhập lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm sở hữu trí tuệ.
5. Tổ chức Đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra, đôn đốc tại các tỉnh, thành phố trong việc thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Xin chân thành cảm ơn ông!